دانه جوانه زده غنی تر است

اما چرا می گوییم غلات یا حبوبات جوانه زده مفیدتر است؟ طی جوانه زدن، نشاسته، پروتئین و چربی های موجود در دانه به واحدهای کوچک تری تجزیه می شود و قابلیت هضم و جذب بهتری پیدا می کند.

در این فرآیند میزان ویتامین و املاح معدنی دانه همچون کلسیم، فسفر، منیزیم، ویتامین های گروه B و پروتئین آن دو تا سه برابر و حتی بیشتر افزایش می یابد، اما از کالری و کربوهیدرات آن دو برابر کاسته می شود.

البته لازم است بدانید کاهش کالری به معنای حذف کالری نیست. اگر در صد گرم گندم ۴۰۰ کالری انرژی نهفته باشد در همین میزان جوانه آن ۲۰۰ کالری انرژی وجود دارد و مصرف یک فنجان جوانه می تواند تامین کننده بخش عمده ای از نیاز روزانه بدن ما باشد.
 

خواص جوانه حبوبات با جوانه غلات برابری می کند

در مورد ارزش تغذیه ای جوانه غلات در مقایسه با جوانه حبوبات باید گفت این جوانه ها از نظر خواص درمانی و میزان ریزمغذی ها تفاوت چندانی با یکدیگر ندارد، البته با توجه به این که حبوبات پروتئین و غلات کربوهیدرات بیشتری دارد، می توان اندکی تفاوت در میزان درشت مغذی های این دو گروه جوانه قائل شد.

اما همان طور که گفته شد، ریزمغذی های هر دو گروه خواص برابری داشته و ویتامین های B، C و E آنها برای آرامش اعصاب، رفع استرس و خستگی نافع، منیزیم و پتاسیم آن برای کنترل بی خوابی و تنظیم فشارخون مفید، روی آن برای جلوگیری از ریزش مو و به تعادل رساندن هورمون ها در زمان بلوغ جنسی نوجوانان موثر، سلنیوم آن برای سلامت قلب و عروق و بخصوص افزایش تعداد اسپرم و کمک به باروری آن در مردان مثمرثمر و فیبر آنها با کمک به خروج هر چه سریع تر مدفوع برای تنظیم چربی و قند خون فوق العاده مفید است.

در ضمن به دلیل آن که جوانه ها خاصیت نفخ زایی خود را از دست داده و از حساسیت زایی پروتئین آن کاسته شده است، مصرف آن برای کسانی که دستگاه گوارش حساسی دارند، بی ضرر است.

این را هم بدانید بسیاری از افراد براین باورند که هر چقدر دانه، جوانه بلندتری داشته باشد همچون دانه شبدر یا ماش ارزش تغذیه ای بیشتری دارد.

در حالی که این گونه نیست! همه دانه های جوانه زده غنی از املاح و ویتامین بوده و ارزش غذایی آنها به بلند یا کوتاه بودن جوانه شان بستگی ندارد.
 

هر جوانه ۱۰۰۰ مزیت دارد

 
جوانه گندم
ارزش غذایی چهار قاشق غذاخوری جوانه گندم معادل یک کف دست نان است.

این جوانه نسبت به دانه آن سه تا ۱۲ برابر ویتامین B و سه برابر ویتامین E دارد وبه واسطه سلنیوم، منیزیم و ویتامین E رادیکال های آزاد مضر بدن را حذف می کند و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش فعالیت های مغزی و غدد جنسی می شود.

سمنو، سوهان و حلیم به شرطی که با جوانه گندم تهیه شده باشد تا حدودی خواص این جوانه را دارد.
 
جوانه ماش
خاصیت بارز این جوانه برطرف کردن خستگی و رخوت است.

باعث ازدیاد شیر مادران شده و ادرار آور خوبی است.

سموم بدن را دفع کرده و صفرابر است.

این جوانه به دلیل خاصیت غذایی بالا، فرد گرسنه را زود سیر می کند.

میزان اسید فولیک و پتاسیم آن بسیار بالاست و مصرف آن برای پیشگیری از بیماری های قلبی ـ عروقی و پرفشاری خون توصیه می شود، اما کسانی که اسیداوریک یا نقرس دارند باید در مصرف آن محتاط باشند.
 
جوانه شبدر
کلسیم فراوانی داشته و کم کالری است.

باعث تنظیم هورمون های بدن می شود، برای آرامش اعصاب مفید است، گرگرفتگی و بدخلقی ناشی از علائم یائسگی را بهبود بخشیده و تصفیه کننده خون و تقویت کننده کبد است.
 
جوانه یونجه
به دلیل دارا بودن منگنز و کروم در ساخت انسولین طبیعی بدن نقش مهمی داشته و عرب ها آن را سلطان جوانه ها می نامند.

جوانه یونجه به جهت داشتن ساپونین موجب کاهش کلسترول بد خون شده و از سختی و رسوب عروق می کاهد.

کلسیم بالای آن برای استخوان سازی کودکان در حال رشد مفید است و دو برابر اسفناج آهن دارد.

به یاد داشته باشید که این جوانه تا حدودی نفاخ و ملین است.
 
جوانه عدس
شستشودهنده کلیه ها و افزاینده انرژی است و به دلیل پروتئین زیاد، خاصیت سیرکنندگی بالایی دارد.

بد نیست بدانید جوانه عدس قرمز در مقایسه با انواع دیگر آن آهن و کلسیم بیشتری دارد.
 
جوانه نخود
پروتئین زیادی دارد و سرشار از فسفر و کلسیم است و میزان مواد معدنی آن پنج برابر دانه نخود است.
 

جوانه ها در تغذیه سالمندان چه نقشی دارد

گاهی سالمندان به دلیل احساس تنهایی بی اشتها می شوند. در واقع تنهایی عاملی است که سالمند علاقه ای برای تهیه و طبخ غذا برای خود نداشته باشد.

البته گاهی تاثیر برخی داروها یا افزایش سن هم سبب کم شدن اشتها به غذا می شود.

گاهی هم برخی سالمندان به دلیل پرهیز غذایی مجبور به استفاده از خوردنی های کم چرب و کم شیرین با حداقل نمک هستند و همین عامل موجب بی مزه یا بدمزه شدن غذای آنان می شود.

بر این اساس برای آن که سالمندان دچار سوءتغذیه نشوند، باید از مواد غذایی مقوی و مغذی استفاده کنند و بهترین توصیه به آنان اضافه کردن جوانه گندم، ماش، عدس یا پودر آن به غذاهایشان است.

جوانه ها با وجود حجم کم ، اشتهاآور خوبی بوده و انرژی و پروتئین از دست رفته را جبران می کند.

بسیاری از پزشکان مصرف جوانه ها را برای کاهش تورم، افسردگی و حتی استرس و بسیاری از مشکلات کبدی به سالمندان توصیه می کنند.
 

ردپای جوانه ها در غذای مکمل کودک

اما بیشترین سوالی که خانواده ها از متخصصان و کارشناسان علوم غذایی می پرسند این است که آیا می توان در غذای مکمل کودک از جوانه ها استفاده کرد؟

در منابع جدید علمی در مورد استفاده از جوانه ها بخصوص جوانه گندم در رژیم غذایی کودک اختلاف نظر فراوان وجود دارد.

ولی آنچه مورد تائید استادان انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر است، استفاده از گندم و فرآورده های آن به بعد از پایان هشت ماهگی کودک موکول شده است.

توصیه می شود برای بچه های بین دو تا پنج سال جوانه گندم را به ماست اضافه کنید.

اگر هم کودک بالای پنج سال دارد، جوانه ها را به سالاد او بیفزایید.

بهتر است جوانه عدس و ماش به سبب هضم آسان تر و مقوی و مغذی تر بودن در سوپ، آش یا در پوره و فرنی کودک استفاده شود.

مصرف جوانه همراه با سالاد یا ساندویچ خانگی، میان وعده ای مناسب برای تمام افراد بخصوص دانش آموزان است.
 

پودر جوانه خوب است، اما

این روزها در برخی مغازه ها بسته های پودر جوانه گندم یا پودر مالت (جوانه جو) عرضه می شود و به گفته فروشندگان از این پودر می توان در تهیه سوپ، غذای کودک، غذاهای رژیمی، نان، کتلت، سمنو و حلوا استفاده یا با نوشیدنی هایی چون شیر، آبمیوه و حتی آب میل کرد.

این پودر از نشاسته و جوانه دانه تشکیل شده و اغلب بدون سبوس است و از این رو جوانه تازه بهتر از پودر آن است.

البته این پودرها هم حاوی مواد مغذی است و می تواند بخشی از نیازهای روزانه و کمبودهای تغذیه ای ما را جبران کند و بخصوص موجب لینت مزاج شود و التیام دهنده بیماری های گوارشی است.


منبع: سایت راستینه